VPI nghiên cứu sản xuất phụ gia chống ăn mòn xanh

Cục Sở hữu Trí tuệ – Bộ Khoa học và Công nghệ vừa cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích số 2552 cho giải pháp “Quy trình sản xuất hỗn hợp của các dẫn xuất của imidazoline làm chất chống ăn mòn từ các hợp chất methyl ester của axit béo” của Viện Dầu khí Việt Nam (VPI). Đây là giải pháp do các tác giả Nguyễn Mạnh Huấn, Nguyễn Hữu Lương, Nguyễn Huỳnh Hưng Mỹ, Nguyễn Ánh Thu Hằng, Lê Dương Hải, Đặng Ngọc Lương, Võ Thị Thương nghiên cứu thực hiện.

Giải pháp của VPI đề xuất quy trình sản xuất hỗn hợp của các dẫn xuất của imidazoline có độ tinh khiết cao (> 90%) để ứng dụng làm chất chống ăn mòn “xanh” có hiệu quả. Quy trình này gồm các bước: (i) cho các hợp chất methyl ester của các axit béo phản ứng với các hợp chất amin ở nhiệt độ 140 độ C đến 160 độ C ở áp suất thấp nằm trong khoảng 300 đến 500 mbar (0,03 đến 0,05 MPa) trong khoảng thời gian từ 3 giờ đến 7 giờ; (ii) tiếp tục đun hỗn hợp thu được tại nhiệt độ 140 độ C đến 160 độ C ở điều kiện áp suất thấp trong thời gian từ 1 giờ đến 3 giờ, tốc độ khuấy nằm trong khoảng 300 vòng/phút đến 400 vòng/phút, thu được hỗn hợp của các dẫn xuất của imidazoline.
Theo tác giả Nguyễn Mạnh Huấn – Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chế biến Dầu khí (PVPro/VPI), các methyl ester của axit béo (FAME) được sử dụng trong giải pháp hữu ích này có thể là các ester của dầu đậu nành, dầu cọ, dầu dừa… có thành phần hydrocarbon mạch dài từ C8 – C18. Hỗn hợp methyl ester có hàm lượng methyl ester > 96%, độ nhớt < 4,5 cSt, chỉ số axit < 0,5, hàm lượng nước < 0,05% khối lượng. Các amin được sử dụng trong giải pháp hữu ích là các diamin và triamin với mạch carbon nằm trong khoảng C2 – C4 và có 1 đến 2 nhóm amin đơn ở 2 đầu mạch.
Các dẫn xuất của imidazoline do VPI nghiên cứu chế tạo được sử dụng làm phụ gia chống ăn mòn trong các sản phẩm như: dầu mỡ nhờn, các chất tẩy rửa công nghiệp và gia dụng. VPI đã tiến hành thử nghiệm pha 0,5% khối lượng hỗn hợp của các dẫn xuất imidazoline vào dầu gốc thương mại (Hàn Quốc), sử dụng phương pháp đánh giá ăn mòn trong buồng ẩm 48,9 độ C, 100% độ ẩm theo chuẩn IP366/ASTM D1748 để đánh giá sự xuất hiện điểm ăn mòn trên miếng thép.
Kết quả cho thấy hỗn hợp các dẫn xuất imidazoline do VPI nghiên cứu chế tạo đã bảo vệ miếng thép không bị ăn mòn trong thời gian dài hơn (75 giờ) so với dầu gốc không có sử dụng dẫn xuất này (23 giờ).
Ngoài tác dụng chống ăn mòn, imidazoline còn là phụ gia được khuyến nghị sử dụng chính trong mỡ nhờn, trong các dung dịch đẩy nước. Hợp chất trung gian amidoamine của giải pháp hữu ích này là nguyên liệu chính để sản xuất các loại betaine, là các dung dịch tẩy rửa phân hủy sinh học, sử dụng trong các loại bột giăt dạng lỏng phổ biến hiện nay.